Za razvoj društava u ovo doba godine posebno je važno da noćne temperature budu veće što uslovljava i značajnije lučenje nektara, a to onda povlači za sobom i brži razvoj društava. Iako vremenske prilike za ovo doba godine ne idu na ruku pčelarima trebamo biti optimisti i vjerovati da će ubrzo nastupiti stabilizacija vremena i konačno krenuti topliji dani, ističe Vladimir Radulovć sekretar Saveza pčelarskih organizacija Crne Gore.

– Na žalost na prirodne procese ne možemo uticati, ali upravo zbog toga moramo biti vješti i u datim okolnostima nastojati da sprovedemo aktivnosti koje će pčelinjim društvima obezbijediti uslove da spremno dočekaju vrijeme koje je pred nama. Jedan od problema na našim pčelinjacima jeste neujednačenost jačine društava, tako da imamo vrlo jakih koja sada imaju sedam i više ramova sa leglom, preko srednjih sa četiri, pet ramova, pa do slabih koja su jedva na dva, tri rama legla. Zanimljivo je da svim društvima treba neka intervencija odnosno pomoć koja će ih usmjeriti i dovesti do optimizacije njihove snage. Mislim da je za uslove pčelarenja u Crnoj Gori riječ optimizacija jačine društva ključna, jer zbog specifičnosti pašnih uslova snagu društva treba dovesti na mjeru srednje jakog društva – savjetuje Radulović.

On objašnjava da su izuzetno jaka društva uvijek na ivici rojenja, a zbog činjenice da nemamo neku sortnu i intenzivnu pašu, recimo bagrem, za koju treba snaga društva u kratkom vremenskom periodu onda treba pribjegavati umjerenoj snazi.

– Mnogo je lakše i jednostavnije kontrolisati rojevi nagon kada smo pčelinjak doveli na nivo srednje razvijenosti. U praksi to bi značilo da društva ne prelaze osam odnosno maksimalno 10 ramova sa leglom. Kontrola količine legla se jednostavno uspostavlja sa matičnom rešetkom koja je obavezna! Drugi način jeste izjednačavanje sa prenošenjem ramova sa zatvorenim leglom iz jakih u manja društva. Naravno da treba biti oprezan prilikom prenošenja ramova, prvenstveno zbog mogućeg širenja neke bolesti, prenošenja matice itd. Ova operacija se ne preporučuje za manje iskusne pčelare kao i u uslovima kada u prirodi nema nektara.

Radulović ističe da je zbog trenutno lošeg vremena, preporuka da se vrše kratki pregledi, prvenstveno zbog procjene zaliha hrane. Zbog razvoja legla, ali i hladnog vremena, potrošnja hrane je velika. Prihrana je gotovo obavezna, za južne i centralne predjele preporuka je tečna hrana (sirup) sa odnosom 1:1, dok je za sjeverne predjele bolje dodati pogaču. Razmještanje ramova sa leglom ne bi trebalo raditi posebno ne „prekidati” leglo sa praznim ramom ili satnom osnovom. Inače, dodavanje satnih osnova bi takođe trebalo odložiti do stabilizacije vremena kada treba započeti sa proširenjem prostora – zaključuje Radulović.

D.Lj.

---

„Tempiranje” društava za početak paše
S obzirom da pčeli radilici treba vrijeme za razvoj i postizanje sposobnosti za sakupljanje nektara, moramo prije početka paše razmišljati o snazi društava odnosno količini legla. Da bi imali neki orijentir oko „tempiranja” društava za početak paše, uzimamo da je od dana polaganja jaja, pa do postizanja forme i razvoja pčele za sakupljanje nektara, potrebno oko 40 dana. Ovo je generalno opšte poznata stvar, ali za početnike nije zgoreg napomenuti kako bi imali bolju orijentaciju oko razvoja društva i pripreme za glavnu pašu – savjetuje Radulović.